ΙΔΙΩΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΖΑΓΟΡΑΣ – Νίκος Γ. Διαμαντάκος – ΒΟΛΟΣ 2021
Μόλις κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο (7ο κατά σειρά) του δασκάλου κ. Νίκου Διαμαντάκου, «εκ Ζαγοράς ορμώμενου…», με θέμα, τι άλλο μας έλειπε απ’ την ντοπολαλιά του τόπου και κοινής μας Πατρίδας, της αγαπημένης μας Ζαγοράς;
Τίτλος του βιβλίου:
«ΙΔΙΩΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΖΑΓΟΡΑΣ».
438 σελίδες, παρακαλώ, πάνω από 3500 ιδιωματικές λέξεις, δεκάδες φράσεις και παραδείγματα, δεκάδες επεξηγήσεις και κανόνες Ζαγοριανούς!
…Δεν ξέρω τι να πω. Αυτό το βιβλίο ήταν μεγάλη έκπληξη για μένα. Σα να το είχα ανάγκη. Σα να ήταν κάτι που έλειπε απ’ τη ζωή μου, για να μην προσβάλλομαι όταν μου κάνουν παρατήρηση ότι μιλάω «χωριάτ’κα», ενώ ζω απ’ τα 19 σε πόλη και συναναστρέφομαι … με «πολιτισμένους», γενικώς.
Συχνά υπερασπιζόμουν το δικαίωμα να μιλάω όπως μου βγαίνει, όπου νιώθω οικείο το περιβάλλον, όμως τώρα, μ’ αυτό το βιβλίο, έχω απόδειξη τρανή πως δικαίως δεν απαρνήθηκα την μητρική μου γλώσσα, κι όποιος με ξαναπροσβάλει, όχι, δεν θα του δανείσω το βιβλίο να το διαβάσει, απλά θα του το φέρω στο κεφάλι, (κι είναι και βαρύ!) κι αυτή θα είναι πρώτη και καλύτερη η οικογένειά μου, μα την αλήθεια!
Μ’ έσωσες, Δάσκαλε, μ’ ανασήκωσες τα λυγισμένα φτερά μου, όσον αφορά το θέμα αυτό!
Να είσαι καλά!
Σ’ ευχαριστώ! Σ’ ευχαριστώ και για πολλά άλλα, μα αυτά θα τα γράψω στο τέλος.
Επιλέγω απ’ το βιβλίο να σχολιάσω αυτά:
Θηλυκό άρθρο
Ενικός
Ον. η πατρίδα
Γεν. τς πατρίδας
Αιτ. τ’ πατρίδα
Πληθυντικός
Ον. Οι πατρίδις
Αιτ. τς πατρίδις
Παρατηρήσεις:
1) Στη γενική του ενικού το άρθρο «της» γίνεται «τς».
2) Στην αιτιατική του ενικού το άρθρο γίνεται «τ» στις λέξεις που αρχίζουν από σύμφωνο και «τν» στις λέξεις που αρχίζουν από φωνήεν.
3) Η γενική του πληθυντικού σχηματίζεται βάζοντας την πρόθεση «από» μπροστά από την αιτιατική του ονόματος, όπως και στο αρσενικό γένος. Αντί «Τα προϊόντα των χωρών της Αφρικής», λέμε «Τα πρϊόντα απ’ τς χώρις τς Αφρικής».
Αντί «Τα νερά των βροχών χάλασαν τους δρόμους» λέμε «Τα νερά απ’ τς βρουχές χαλάσαν τς δρόμ’».
4) Στην αιτιατική του πληθυντικού το άρθρο «τις», με την αποβολή του «ι», γίνεται «τς».
5) Το φωνήεν «ε» της κατάληξης, όταν δεν τονίζεται τρέπεται σε «ι».
σελ.28-29
Δείγμα φράσεων με ιδιωματική προφορά
"Απ’ όσα γράφτηκαν για την κλίση των άρθρων γίνεται φανερό ότι οι Ζαγοριανοί ευκολύνονται στην ομιλία τους παραλείποντας γράμματα, πιο πολύ φωνήεντα, στην αρχή ή στο τέλος, ακόμα και στον κορμό των λέξεων. Έτσι μειώνονται οι συλλαβές, με επακόλουθο τη μείωση και του απαιτούμενου χρόνου ομιλίας.
Για να γίνει πιο αντιληπτή αυτή η διαφοροποίηση, θα γράψω πέντε φράσεις, πρώτα στην ιδιωματική κι έπειτα στην κοινή νεοελληνική γλώσσα, και θα κάνω σύγκριση με αριθμητικά κριτήρια.
(Εγώ θα γράψω την μία και το συμπέρασμα.)
3) Κοίτα τα πιδιά σ’ κι τ’ γναίκα σ’ κι μη σι νοιάζ’ τι κάνουν οι άλλ’.
Κοίτα (φρόντιζε) τα παιδιά σου και τη γυναίκα σου και μη σε νοιάζει τι κάνουν οι άλλοι.
Οι συλλαβές των παραπάνω φράσεων στην ιδιωματική γλώσσα είναι συνολικά: (12+12+17+12+16)=69, ενώ στην κοινή νεοελληνική γλώσσα είναι (18+20+22+21+24)=105. Διαφορά 105-69=36. Ποσοστό μείωσης συλλαβών στην τοπική ομιλία 34%. Αν αυτό το ποσοστό φαίνεται υπερβολικό, νομίζω πως σε ποσοστό 25-30%, η ιδιωματική γλώσσα είναι συντομότερη από την καθομιλούμενη και σε συλλαβές και σε χρόνο ομιλίας."
Σελ. 28-30
Σχόλιο: Ήξεραν καλά οι Ζαγοριανοί πως ο χρόνος είναι χρήμα και δεν χασομερούσαν λέγοντας πολλά – πολλά. Είχαν πολλά να προλάβουν, άλλωστε. (κτήματα, νοικοκυριό, κάθε λογής προβλήματα)
….
"…οι κάτοικοι της υπαίθρου οφείλουν να θεωρούν την παραδοσιακή γλώσσα ως προγονική κληρονομιά, να την αγαπούν και να την ομιλούν στις μεταξύ τους συναναστροφές, παράλληλα με την καθιερωμένη νεοελληνική γλώσσα. Δεν πρέπει να χαθεί η ντοπολαλιά μας. Αποτελεί θεμελιακό αγκωνάρι της καταγωγής μας, είναι προίκα μας, είναι δύναμη. Πρέπει να τη διατηρήσουμε και να την έχουμε ασπίδα ενάντια στα δηλητηριώδη βέλη της παγκοσμιοποίησης, που στοχεύουν την παράδοσή μας, τα ήθη και έθιμά μας, την εθνική μας υπόσταση.
Να έχουμε βαθιά χαραγμένη στο νου και στην ψυχή μας τη βαρυσήμαντη ρήση του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού:
«Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;» Οι λέξεις αυτές, ελευθερία και γλώσσα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Αποτελούν τα κύρια και αδιαχώριστα συστατικά της εθνικής μας ταυτότητας."
σελ.33
Σχόλιο: Συμφωνώ και επαυξάνω, Δάσκαλε! Γι’ αυτό και την πήρα μαζί μου φεύγοντας και δεν την ξέχασα ποτέ! Ευτυχώς η γλώσσα είναι μια μεταφερόμενη ρίζα που προστατεύεται στη μνήμη, στο νου και στην καρδιά. Και να θέλουν να στην ξεριζώσουν, δεν μπορούν!
Να είσαι γερός, ευτυχισμένος και πάντα δημιουργικός, Δάσκαλε, τόσο εσύ, όσο και όλη η οικογένειά σου!
Πολλά «Εύγε» από μια μαθήτρια στον Δάσκαλό της, δεν ξέρω πόσο «μετράνε», «Εύγε» και σε όλους όσους σε βοήθησαν, για να βγει αυτό το τόσο δύσκολο, χρονοβόρο και κοπιαστικό βιβλίο.
Με συγκίνησες που παραμένεις δραστήριος κι αφήνεις μεγάλη κληρονομιά στους Ζαγοριανούς, και "Σ’ Ευχαριστώ" από καρδιάς που με σκέφτηκες, που μου το χάρισες, που το στέρησες ίσως από κάποιον άλλον πιο σημαντικό άνθρωπο, που μπήκες στον κόπο να το πας στον άντρα μου, για την κολακευτική αφιέρωση, για την γενική εκτίμηση στο πρόσωπό μου, για όλα αυτά και πολλά άλλα, "Σ’ Ευχαριστώ!"
«ΚΑΛΟΤΑΞΙΔΟ» να είναι!
Βιβλίο απαραίτητο για κάθε Ζαγοριανό, ήδη ο Δήμος πρέπει να φροντίσει από τώρα, για χιλιάδες αντίτυπα, γιατί θα το θέλουν όλοι και πρέπει να το έχουν όλοι!
Προσωπικά...
Στην αρχή πέταξα από την χαρά μου, μόλις είδα το θέμα, μετά γέλαγα με σκόρπιες φράσεις που διάβαζα και σήμερα που το ξεκίνησα απ’ την αρχή, άρχισαν τα κλάματα και οι συγκινήσεις απ’ τις αναμνήσεις, κι όταν έφτασα στο Α, σας τηλεφώνησα. Θυμήθηκα τα σχολικά μου χρόνια με την μπλε ποδιά που μας κάνατε μάθημα καθαρεύουσα και τώρα στα γεράματά μου με ξαναδιδάσκετε μέσω των βιβλίων σας Ιστορία της Ζαγοράς και γλώσσα παρελθόντος που όντως, δεν πρέπει να ξεχαστεί, ούτε να ντρεπόμαστε γι' αυτή! Αντιθέτως, θα έλεγα, πρέπει να μείνει, για να μη χάνουμε τις ισορροπίες μας με τη Νεοελληνική, ούτε να μπερδευόμαστε με τις ξενόφερτες... Εμείς οι μεγάλοι, τουλάχιστον!
Περίπου, ότι γράφω είπαμε.
Φυσικά το βιβλίο δεν είναι μυθιστόρημα, δεν έχει αγωνία, δεν το διάβασα όλο ακόμα, αυτό θα γίνει σε φάσεις, φάσεις, γιατί ξέρω πως θα έχω πολλά ψυχικά σκαμπανευάσματα πότε με γέλια και πότε με δάκρυα. Μεγάλη αγάπη και μεγάλη πληγή για μένα η Ζαγορά. Δεν την χόρτασα όσο και όπως θα ήθελα. Κάθε δυσάρεστο με θλίβει και κάθε ευχάριστο με κάνει ευτυχισμένη, κι ας μη μένω εκεί.
Το νέο σας βιβλίο Δάσκαλε, διαφωτιστικό και «φάρμακο» μαζί, όπως και τα άλλα, άλλωστε!
Αυτό όμως, έχει δική του ζυγαριά για μένα.
8 σχόλια:
Όπως έγραψα, δεν το διάβασα ακόμα. Είμαι μόνο στην αρχή. Εκείνο που θυμήθηκα και φαντάζομαι πως κάπου μέσα θα το γράφει, έχουμε και μια άλλη γραμματική ιδιαιτερότητα, να μετατρέπουμε τα αρσενικά ονόματα σε θηλυκά και τα θηλυκά σε χαϊδευτικά ουδέτερα.
Π.Χ. Η Γιάνν'ς, Η Δημήτρ'ς ή η Μήτσους, κ.λ.π.
Του Λενάκ' τς Μαράκς, του ή το Μαράκ'!
Κάτι άλλο προσωπικό που θυμήθηκα και δεν αφορά την γλώσσα, αλλά το περπάτημα, κι είναι αστείο, θα σας το γράψω.
50 χρόνια παντρεμένος ο αδελφός μου στον κάμπο, ακόμα μου κάνει παράπονα η νύφη μου, ότι:" ακόμα σηκώνει τα ποδάρια, λες και θ' ανεβεί καλντερίμια. Ακόμα δεν έμαθε ότι εδώ έχω ίσιωμα..."
Έφυγε κι εκείνος απ' το χωριό, μα περπατησιά, δεν άλλαξε, ακόμα!
Γερός να είναι!
Άλλο αστείο της νύφης, στ' αρραβωνιάσματα. Της είπε η μάννα, "πάρε την πατσούρα να την γεμίσουμε κρασί." Γύριζε γύρω - γύρω η νύφη μου, δεν καταλάβαινε τι έπρεπε να πάρει, δεν ήθελε και να την προσβάλει. Αφού είδε πως δεν υπήρχαν τριγύρω άδεια μπουκάλια, πήρε την κανάτα και της την έδωσε. Δεν άκουσε παρατήρηση, οπότε, έγινε κι ο γάμος!
Αστεία το λέω. Δεν υπήρχε περίπτωση η μάννα ν' ανοίξει στόμα να προσβάλλει άνθρωπο. Άλλος Άνθρωπος. Ταπεινότητα Αγίων που δεν την βρίσκεις σήμερα.
Κάτι άλλο που θυμήθηκα είναι, πως μια συμμαθήτριά μας που κατέβαινε συχνά στον Βόλο, ενώ είμασταν παιδιά και παίζαμε, μας μιλούσε καθαρευουσιάνικα... κι εμείς κρυφά μεταξύ μας, γελούσαμε. Το θεωρούσαμε θέατρο και ήταν. Ωστόσο, ένα είναι σίγουρο, εκείνη εκπαιδεύτηκε πολύ νωρίς και δεν τα κάνει σαρδάμ στην πόλη, όπως τα κάνω εγώ, π.χ!
Πολλά θυμάμαι. Ανάλογα τα κέφια θα τα γράφω.
ΘΥΜΑΜΑΙ
Θυμάμαι όταν ήμουνα Πέμπτη και Έκτη Δημοτικού, ο Δάσκαλος μας έλεγε να μαζεύουμε λέξεις, παροιμίες, τραγούδια, έθιμα. Με θυμάμαι που κατέγραφα και ρώταγα τις γιαγιές κι ότι άκουγα απ’ τη μάννα. Νομίζω πως τα καταγράφαμε και σ’ ένα χοντρό τετράδιο. Γι’ αυτό δεν είμαι σίγουρη, όσο για των καλύτερων Εκθέσεων της εβδομάδας. Θυμάμαι ότι την δική μου την αντέγραφα συχνά, όπως θυμάμαι πως κι η Γιωργίτσα έγραφε πολύ καλές, αλλά επειδή έκανε πολλά ορθογραφικά λάθη, σαν «τιμωρία» της, αντιγραφόταν η δεύτερη που πάλι – συχνά, ήταν η δική μου. Θυμάμαι πως στερήθηκα πολλά διαλλείματα για να μείνω μέσα, να κάνω την αντιγραφή στο χοντρό τετράδιο… που απ’ ότι έμαθα πριν κάποια χρόνια απ’ τον ίδιο τον Δάσκαλο, με την κατασκευή του καινούργιου σχολείου, χάθηκαν όλα αυτά τα ενθύμια. Κρίμα. Στεναχωρήθηκα όταν το έμαθα, πολύ!
Και μια και θυμάμαι, ας τα γράψω εδώ.
Θυμάμαι ότι στην τάξη μας κάναμε μια Βιβλιοθήκη εθελοντική, της οποίας την ευθύνη του κλειδιού και του δανεισμού την έδωσε σε μένα.
Θυμάμαι πως δεν άφησα βιβλίο για βιβλίο σπίτι μου, ακόμα και ολόκληρες σειρές που είχε αγοράσει ο αδελφός μου, για να τα διαβάσει και με μάλωσε. Κοντά στον Κωνσταντινίδη, έμαθε να αγαπάει τα βιβλία, κι ας μην πήγε Γυμνάσιο.
Θυμάμαι πως ήμουνα και ταμίας της τάξης, για κάποιους σκοπούς, κι έπρεπε να δίνουμε όλα τα παιδιά ότι μπορούσαμε. Με θυμάμαι να βάζω απ’ τα στερήματά μου σε άλλα ονόματα παιδιών που αμελούσαν, για να δείξω ότι είμαι καλή ταμίας και μάζεψα πολλά.
Θυμάμαι το Λεύκωμα (το έχω αναπτύξει άλλη φορά), πόσο πολύ τον απογοήτεψα…
Θυμάμαι που κάθε καλοκαίρι ανέθετε σε κάποια κορίτσια να πηγαίνουν να ποτίζουν τα λουλούδια (σε μια πεζούλα) του Σχολείου. Με θυμάμαι να ποτίζω και για άλλες συμμαθήτριες που δεν πήγαιναν…
Θυμάμαι που ανέλαβε (λόγω φτώχειας) και με έστειλε κατασκήνωση. Με θυμάμαι μετά, να μαθαίνω καινούργια τραγούδια που έμαθα στα κορίτσια.
Θυμάμαι που ήθελε ν’ ακούσει ξεχωριστά τις φωνές μας και πηγαίναμε ένα – ένα παιδί στο γραφείο… που το έτρεμα, για μια Σχολική γιορτή, τον Θούριο του Ρήγα.
Ακόμα αντηχεί στ’ αυτιά μου η τότε δύναμη που πήρα στο «Καλύτερα μιας ώρας, ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια, σκλαβιά και φυλακή» και το «χρώμα» που πήρε η φωνή μου…
Ναι, με είχε επιλέξει στην χορωδία, όπως και στο σκετς μου είχε δώσει ένα δίκανο, ενώ τα άλλα κορίτσια έδωσε μονόκανο. (Είχα ανεβάσει παλιότερα φωτογραφίες και στο Φεις και στα σκόρπια μου μπλογκ.)
Θυμάμαι επίσης, ένα άλλο γλωσσολογικό παιχνίδι που κάναμε γενικώς, για να μην μας καταλαβαίνουν οι μεγάλοι (και οι δάσκαλοι εννοείται), βάζοντας στην κρυφή πρότασή μας μια σταθερή συλλαβή ή αναλόγως, την αλλάζαμε. Παράδειγμα με το «βα» και πρόταση: «Στο διάλλειμα θα μου πεις το σήριαλ», γιατί εγώ δεν είχα τηλεόραση.
«Βαστο βαδιαλ βαλει βαμα βαθα βαμου βαπεις βατο βαση βαρι βααλ».
Θυμάμαι πως τ’ αγόρια προτιμούσαν την συλλαβή «γα».
Θυμάμαι πως τα ανεπτυγμένα κορίτσια (ή αυτά που έμειναν σε πολλές τάξεις), έσφιγγαν τα στήθη τους με γάζες, πανιά (δεν ξέρω ακριβώς), για να μην φαίνονται τα στήθη τους, γιατί ντρέπονταν τ’ αγόρια.
Θυμάμαι ότι κάποια κορίτσια είχαν περίοδο και είχαν μεγάλο άγχος στην Γυμναστική.
Θυμάμαι ότι κάποια αγόρια μας ρωτούσαν: «έθρεψε;» κι εμείς ντρεπόμασταν, γιατί ήθελαν να μάθουν, αν γίναμε σωματικά… έτοιμες γυναίκες.
Θυμάμαι ότι γράφαμε απ’ τα δεξιά προς τ’ αριστερά του τετραδίου, για να μην καταλαβαίνουν οι μεγάλοι, κι εμείς τα διαβάζαμε με καθρέφτη που φαίνονταν όλα κανονικά.
Ξεκινώντας δυο "θυμάμαι", μου βγήκαν τόσα πολλά! Όπως και να έχει, η καλύτερη θέση είναι να γραφτούν εδώ, σε συνδυασμό με λέξεις που θυμάμαι και δεν βρήκα στο βιβλίο ή που βρήκα και τις σημείωσα.
Γιούτσκιμ= γιόκα μου, στο πιο χαϊδευτικό . (Το λέω ακόμα)
Διάλογος:
«τσέντσαν’ τσ’ άλλ’;»
«τσέντσαν!»
Μετάφραση: «Τους έντυσαν τους άλλους;»
«Τους έντυσαν.»
Απ’ το βιβλίο
Α
Αγλέουρας (ο) χωρίς πληθ. Χρησιμοποιείται μόνο με το ρήμα «τρώγω», στο οποίο προσδίδει ποσοτική έννοια. «Έφαγα τον αγλέουρα». Σελ. 40
Ακουμπέτ’ (επιρρ): επί τέλους. «Περίμενα πολλή ώρα του γιατρό. Κατά τις δέκα ήρθι ακουμπέτ’ κι μι ξέτασι».
Άκρις – λύπις: άκρες – λύπες. Σημαίνει μικρή, ανάξια λόγου ποσότητα. «Μαζέψτι πουλλές μαν’τάρις;» - «Μπα, κατ’ άκρις – λύπις βρήκαμι». Σελ. 45
Άκσι να σ’ πω: άκουσε να σου πω.
Ακστά: (επιρρ.) ακουστά. Έχω ακούσει. Σελ. 46
Άλλα ‘αντ’ άλλα: άλλα αντί άλλων:1)λόγια άσχετα, ανόητα. «Τουν ρουτούσα και αυτός μ’ έλεγε άλλ’ αντ’ άλλα». 2) μεγάλη αταξία σε πράγματα. Σελ. 47
Σχόλιο: «΄Αλλα τουν αλλών.» «Άλλα σι ρωτάω κι σι μλες άλλα τουν αλλών», μ’ έλεγε η μάννα, όταν ήθελα να της ξεφύγω απ’ την αλήθεια.
Α, μα του ναι! Φράση που λέγεται σε στιγμή έντονης αγανάκτησης, ιδίως απ’ τις γυναίκες. «Α, μα του ναι! Μ’ έπριξις, δεν σ’ αντέχου άλλου!» σελ. 50
Αναγκρίζου (ρ): ερεθίζω, παρακινώ, ξεσηκώνω κάποιον. Σελ. 51
Αναντάμ – παπαντάμ (ή μπαρμπαντάμ): τουρκ. Από ανέκαθεν. Σελ. 52
Αντάλαβους, β’ -βου: πολύ ζωηρός, απείθαρχος. Σελ. 54
Σχόλιο: «Είσι αντάλαβου πιδί.» (Ήμαν, ήμαν!)
Αντρόϋνου (το): το ανδρόγυνο.
Άξα (ρ στον αόριστο): άκουσα. «Άξεις τι σ’ είπα ή θα μι ρουτάς πάλι;»
Αξ κι ξιρός: λέγεται ως επίπληξη ή ως χλευασμός, όταν ακούει καλά ή δεν προσέχει στα λεγόμενα του άλλου, ρωτώντας συχνά «α, τι είπις;» Ειρωνικά λέγεται και η φράση: «Αξ κι ξιρός κι μια φούρκα στου λαιμό σ’». σελ.56
Απάν’ κι ξιαπάν’ (είρρ.) λέγεται όταν κάποιο εμπόρευμα συνεχώς ακριβαίνει. Σελ. 57
Απουστασιά ή αποστασίλα (η): κούραση, κόπωση.
Σχόλιο: απόστασα=κουράστηκα
Απουδώθι (επιρρ.): από δώθε, απ’ το εδώ μέρος. Παρόμοιες φράσεις: απουκείθι, απουπέρα, απ’ παν’, απ’ κατ’. Σελ.59
Άφσα ή άφκα: άφησα. Αόρ. του ρήματος αφήνω. Σελ. 70
Β
Βαζουκουπάου (ρ): μιλώ, κλαίω ή τραγουδάω δυνατά, ενοχλητικά.
Βάζου μπρουστά κάποιον: τον μαλώνω.
Βάζου πόστα κάποιον: τον μαλώνω σελ. 72
Βγιο (το): η περιουσία, τα πλούτη σελ. 75
Βιρισέ: (επιρρ.) βερεσέ, αγορά με πίστωση. Σελ. 77
Βόμπρας (ο):1) ο κακοπλασμένος, ο μπασμένος άνθρωπος, 2) το πολύ ζωηρό και ανυπάκουο παιδί, αλλιώς βουμπίρκου, 3) ο κακόψυχος άνθρωπος. Θηλ. βουμπίρου. Σελ. 78
Βουλουδέρνουμι (ρ): βολοδέρνομαι, υποφέρω, βασανίζομαι. Σελ. 79
Βρακουζών’ (το): το κορδόνι που συγκρατούσε το εσώρουχο βρακί. Σελ. 80
Σχ. Εδώ θυμήθηκα μια σκηνή με την μάννα που εκτός από μπουγάδες έκανε κι άλλες δουλειές για να τα βγάλει πέρα, για να με μεγαλώσει. Κάποιος την έστειλε να αγοράσει και να κουβαλήσει ένα μεγάλο τενεκέ λάδι. Αδύναμη η γριά μαννούλα μου, τον ανέβασε στον ώμο και κράταγε τον βαρύ τενεκέ με το λάδι με τα δυο της χέρια και τον πήγε στο πλούσιο σπίτι, ενώ εμείς τρώγαμε ντοματόρυζο σκέτο ή όποτε είχε, με λίπος από κρέας λαδωμένο. Την θυμάμαι όταν γύρισε στο σπίτι να βάζει πράσινο οινόπνευμα στον ώμο της και τον πόνο απ’ το τσούξιμο της πληγής και συνάμα να βγάζει ένα στρόγγυλο λάστιχο απ’ την τσέπη της και το βρακί της. Μόνο που δεν έκλαιγε… «Πω πω τι έπαθα! Κόπ’κι του λάστιχου κι έπισι του βρακί μ’! Πώς δεν μ’ έπισι μεσ’ τουν κόσμου, να γίνου ριζίλ’!» «Πού σ’ έπισι, μαμά; Σίγουρα δε σ’είδαν;» «Στ’ Φαρμακίδη, πιδάκι μ’! Άφ’σα κατ’ τουν τινεκέ κι το ‘βαλα στ’ν τσέπ’! Τι να κάνου;»
Να γελάς και να κλαις μαζί, να μη θέλεις να τα θυμάσαι. Τι ντροπή, αλήθεια…!
Αχ! Δάσκαλε! Με πας και με φέρνεις μ’ αυτό το βιβλίο. Ξυπνάς πολλά και δεν τ’ αντέχω, αν κι έχω φτάσει ως το Κ, διαβάζοντάς το, γραπτώς είμαι ακόμα στο βρακί.
Σημείωση:
Να πω, πως για λόγους συντομίας δεν αντιγράφω όλη την ανάπτυξη κάποιων λέξεων απ' το βιβλίο του δασκάλου μου. Στόχος μου δεν είναι η αντιγραφή. Ένα κράτημα αναμνήσεων και λέξεων ξεκίνησα να κάνω και δεν ξέρω αν θα το συνεχίσω, κι αν πρέπει.
Το απόψε πέστέ το, δική μου ανάγκη.
Το βιβλίο άλλωστε, δεν έχει καμία ανάγκη, όπως και ο αξιόλογος Δάσκαλός μας!
Νά 'ναι γερός, να μας αφήσει κι άλλη "προίκα". Την έχουμε όντως, ανάγκη!
Με την φόρα του βιβλίου και των αναμνήσεων, με βρήκε η νέα μέρα!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, με ΥΓΕΙΑ, ΔΑΣΚΑΛΕ!
ΞΗΜΕΡΩΣΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ!
ΜΕΓΑΛΗ ΓΙΟΡΤΗ ΣΗΜΕΡΑ!
Ας έχουμε την ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ!
Το ότι έγραψα εδώ, πολύ συμπτωματικό!
Εγώ το μεταφράζω ως Ανώτερο "σμπρώξιμο".
Θεωρώ πως τίποτα δεν γίνεται τυχαία σ' αυτή τη ζωή!
Ας είναι για ΚΑΛΟ!
Δημοσίευση σχολίου