Του Γιάννη Τσίγκρα και ολόδικό μου!

Εφημερίδα ΘΕΣΣΑΛΙΑ Πέμπτη 31 Μαίου 2012 σελίδα 30

Βιβλιοπαρουσίαση

ΦΕΥΓΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΟΙ ΧΟΑΝΕΣ ΤΩΝ ΣΤΡΟΥΘΙΩΝ ΓΕΜΙΖΟΥΝ ΑΠΟ ΦΩΣ

Γράφει ο Γιάννης Τσίγκρας

Ο κάθε λογοτέχνης, ακόμη κι εκείνος που, δημοσιογραφικά, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πολυγραφότατος, δεν είναι παρά ο δημιουργός του ενός και μόνον  έργου. Της μιας «αυτοβιογραφικής» πολυειδούς αναφοράς που διατρέχει μια ολόκληρη ζωή, τη ζωή του συγγραφέα ή μιαν εποχή που εκείνος ζει ή θα’ θελε να ζήσει .

Από τον πολυγραφότατο Ντοστογιέφσκι του οποίου, κατά τον Κωστή Παπαγιώργη,  επιδίωξη είναι, σ’ όλα του τα έργα να παρουσιάσει  ένα  Χριστό  (  πρίγκιπας Μίσκιν,  Αλεξέι Καραμάζοφ, Λίζα του «Υπογείου» ) έως το  συγγραφέα του μοναδικού όντως, πολύχρωμα τρελού βιβλίου, «Κάτω από το Ηφαίστειο»,  Μάλκολμ Λόουρυ.

Αλλά και στα καθ’ ημάς ποιητικά, για παράδειγμα, η πολύτομη μυθολογία του σεφερικού νόστου, δεν αναφέρεται περισσότερο στον Έλληνα και στην Ελλάδα, ως τρόπο ζωής , απ’ όσον το μοναδικό βιβλίο του Νίκου Γκάτσου, η «Αμοργός».

Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή, κατά τη γνώμη μας, ίδιον του ειλικρινούς δημιουργού, είναι η εμμονή στη μεταποίηση μιας ζωής- της ζωής του- σε Τέχνη. .

Η  κα. Κατερίνα Παπαθεοδώρου,  ένας άνθρωπος απόλυτα, στην όποια προσφορά του, έντιμος, παρουσιάζει στο τελευταίο της μυθιστόρημα ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΧΟΡΕΥΑΝ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΠΑΤΕΡΑ. μια ακόμη, «ημερολογιακή μυθοπλασία»

Δικό της επαναλαμβανόμενο μοτίβο, η σχέση της με τον ανήμπορο, συγγενικό της άνθρωπο, του οποίου η αναγκαστική ενασχόληση των ημερών, που συνήθως ονομάζουμε τελευταίες,  είναι να βλέπει από ένα παράθυρο, τον «γαλάζιο προορισμό» όλων μας- τον Oυρανό.

Όλα τα, μέχρι σήμερα, μυθιστορήματα της κας Κατερίνας Παπαθεοδώρου  έχουν αυτό τον ημερολογιακό χαρακτήρα. Είναι η μόνη  συγγραφέας που γνώρισα, η οποία, χωρίς να καταγράφει τη συγκεκριμένη λέξη, αυτοαναλύει- ή, καλύτερα, διαλύει - το «εγώ» της. Το εγώ που προτάσσουμε οι περισσότεροι, στις που θυμίζουν το ποίημα-τοιχογραφία σύγχρονου ποιητή, συνεντεύξεις μας: «- Δε θα’θελα να το πω, αλλά  κάπου εκεί υπάρχω ιστορημένος κι εγώ, κρατώντας το κομπολόι των παθών μου».

Η  κα. Κατερίνα Παπαθεοδώρου  αγαπάει, περιγράφοντας κι αθανατίζοντας τους ανθρώπους που σημάδεψαν τη δική της ζωή: Κυρίως τη μάννα της σε αρκετές εκδόσεις: ΜΑΝΝΑ ΜΕ ΔΥΟ Ν- ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΓΡΑΨΑΝ ΠΑΙΔΙΑ- ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΜΑΝΑ ΜΕ 2 Ν (συμπληρωμένη έκδοση)-  Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΟΝΑ- ΣΤΙΓΜΕΣ ΖΩΗΣ, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΜΑΝΝΑ- εκδόσεις Καλυδών..

Η πρωτοτυπία, σ’ ένα μεγάλο μέρος του τελευταίου της μυθιστορήματος, βρίσκεται  στην επιλογή του αφηγητή. Κάπου, αντί προσώπου, αφηγείται ένας καθρέφτης. Όχι το είδωλό της εικονιζόμενης (το οποίο, στο κάτω – κάτω, δεν είναι πάντα αληθινό) αλλά το πλαίσιο που παρατηρεί. Υποθέτω για να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερη η αλήθεια της προσέγγισης. Ένα δεύτερο πρόσωπο που αφηγείται  και περιγράφει τη ζωή εκείνης την οποίαν εικονίζει.

Μ’ αυτό τον τρόπο, το ημερολογιακό στοιχείο όσων δεν γνωρίζουν την ιστορία, θυμίζει την, από ταπεινοφροσύνη  κυρίως, παραπλανητική αυτοαναφορά, παλαιών ασκητών οι οποίοι  μιλούσαν για τον εαυτό τους σα να για κάποιο   ξένο.

Αλλού πάλι, σωπαίνει ο-κατά την έκφραση της Κατερίνας Παπαθεοδώρου,- μαρτυριάρης καθρέφτης και οι αναγνώστες διαβάζουν αυτούσια ημερολογιακά φύλλα από τη ζωή της τρυφερής πεζογράφου μας, σελίδες που αναφέρονται στις τελευταίες κυρίως μέρες, από τη ζωή του πεθερού της, μέρες που μοιράστηκε μαζί του.

Το ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΧΟΡΕΥΑΝ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΠΑΤΕΡΑ  παραπέμπει σε μιαν αναχώρηση σε κάποια στιγμή που οι χοάνες των στρουθίων γεμίζουν από φως. Ώρα κατάλληλη, ακριβώς επειδή  «ο θάνατος δεν υπάρχει, υπάρχει μόνον ο φόβος του θανάτου», ο, κατά βάθος ακατανόητος φόβος, για το πέρασμα στο Επέκεινα, δηλαδή στη Ζωή.  

Η συγγραφέας, άλλωστε, έχει συνηθίσει να απαντάει στο ερώτημα που απευθύνει ο αφηγητής της Έρημης Χώρας στον Στέτσον:

 «Ναι, τα λείψανα πάντοτε ανθίζουν».

Υστερόγραφο Πέμπτης, βράδυ 10:36
Στην "Κοινή Θεραπευτική" περισσότερα.